Galaktyka to duży, grawitacyjnie związany układ gwiazd, pyłu i gazu międzygwiezdnego, niewidocznej ciemnej materii i prawdopodobnie ciemnej energii. Typowa galaktyka zawiera od 107 do 1012 gwiazd, orbitujących wokół środka masy galaktyki. Oprócz pojedynczych gwiazd większość galaktyk zawiera duże ilości układów gwiazd oraz różne mgławice. Większość galaktyk ma rozmiary od kilku tysięcy do kilkuset tysięcy lat świetlnych. Istnieje prawdopodobnie więcej niż 1011 galaktyk w widzialnym wszechświecie. Istnieją trzy typy galaktyk: eliptyczna, spiralna oraz niereguralna. Droga Mleczna należy do galaktyk spiralnych.
Chociaż ciemna materia i energia to ponad 90% masy galaktyki, to ich natura nie jest dobrze poznana. Istnieją pewne dowody, że super masywne czarne dziury mogą istnieć w centrum wielu lub wszystkich galaktyk.
Nazwa układu gwiazd i materii międzygwiazdowej, do którego należy Słońce wraz z Układem Słonecznym. Nazwa pochodzi od greckiego gala (mleko), ponieważ płaszczyzna równika Galaktyki pokrywa się z płaszczyzną Drogi Mlecznej. Z tego powodu nazywa się nieraz Galaktykę Układem Drogi Mlecznej, zachowując nazwę Droga Mleczna dla pasa na niebie, w którym występuje największe skupienie gwiazd i materii międzygwiazdowej.
Słońce leży blisko płaszczyzny równika Galaktyki, w odległości 8 parseków (jednostka odległości stosowana w astronomii, 1 ps = 3,262 roku świetlnego = 206 264,8 AU (jednostka astronomiczna) = 3,0857⋅1016 m. Z definicji 1 ps to odległość, z jakiej połowa wielkiej osi orbity ziemskiej (tj. jednostka astronomiczna) jest widoczna jako łuk o długości 1 sekundy) na północ (w północnym kierunku osi ziemskiej) od płaszczyzny równika Galaktyki. Odległość Słońca od środka Galaktyki wynosi 10 kiloparseków. Galaktyka ma kształt silnie spłaszczonej elipsoidy obrotowej, o wielkiej osi 12 kiloparseków i małej osi 2 kiloparseków. Łączna jej masa wynosi 1,1⋅1011 mas Słońca, czyli 2,1⋅1041 kg, średnia gęstość materii w Galaktyce wynosi 7⋅10-21 kg/m3. Materia ta koncentruje się głównie w jądrze Galaktyki, gdzie jej średnia gęstość jest 40 razy większa od średniej gęstości w całej Galaktyce tylko ok. 5% masy Galaktyki przypada na materię międzygwiazdową, reszta skoncentrowana jest w gwiazdach.
Jasność absolutna Galaktyki w dziedzinie promieniowania widzialnego wynosi -20m,5, co odpowiada mocy promieniowania ok. 1010 mocy Słońca. Wokół płaszczyzny Galaktyki rozciąga się rentgenowska poświata pochodząca od rozgrzanego do temperatury 10 mln K gazu.
Z obserwacji nad stopniem uporządkowania ruchów gwiazd w Galaktyce oraz wieku najstarszych w niej obiektów wynika, że wiek Galaktyki wynosi 1,5⋅1010 lat. Galaktyka nie jest tworem o strukturze jednorodnej, można jednak wyodrębnić w niej grupy obiektów, których cechy fizyczne, rozmieszczenie i ruch podlegają pewnym prawidłowościom.
Taką grupą gwiazd należących do populacji II jest jądro Galaktyki, znajdujące się w gwiazdozbiorze Strzelca. Obserwacje jądra Galaktyki prowadzone są przy pomocy promieni podczerwonych i radiowych, ponieważ przesłania je pył międzygwiazdowy. Jego kształt zbliżony jest do nieco spłaszczonej kuli o średnicy 1,2 kiloparseka. Wewnątrz jądra znajduje się silne radioźródło (Strzelec A), a także otoczka gazowa szybko ekspandująca (50 km/s). Składa się ono z gwiazd należących do populacji II i gazu międzygwiazdowego.
Obiekty należące do populacji I (podsystem płaski) tworzą w Galaktyce rodzaj dysku otaczającego jej jądro. Poruszają się po orbitach zbliżonych do kół, leżących w płaszczyźnie równika Galaktyki. Tuż w pobliżu jądra prędkości są bliskie zeru i rosną w miarę oddalania się od jądra. W pobliżu Słońca prędkość wynosi 250 km/s, czemu odpowiada czas obiegu ok. 2⋅108 lat, znacznie krótszy niż wiek Słońca i Ziemi.
Niektóre pośród obiektów I populacji (gromady otwarte, asocjacje, materia międzygwiazdowa, olbrzymy i nadolbrzymy typu O i B) układają się wewnątrz dysku w formie ramion spiralnych (jak w wielu galaktykach tzw. spiralnych). Spośród gwiazd w ramionach spiralnych znajdują się tylko najmłodsze. Słońce, należące do populacji I, leży między dwoma ramionami spiralnymi Galaktyki, blisko wewnętrznego (zwróconego ku środkowi Galaktyki) brzegu jednego z nich.
Obiekty należące do II populacji są rozłożone symetrycznie względem środka Galaktyki, nie wykazując koncentracji w jej płaszczyźnie równikowej. Podobnie są rozłożone w przestrzeni płaszczyzny jej ruchu. Obiekty populacji II poruszają się po orbitach różniących się znacznie od kół. Obiekty te powstały w najwcześniejszym stadium istnienia Galaktyki, kiedy to gaz, z którego powstały gwiazdy, poruszał się wokół środka Galaktyki w sposób chaotyczny.
Dopiero potem nastąpiła jego koncentracja w płaszczyźnie równika Galaktyki i dlatego powstające później i obecnie obiekty (populacja I) są skoncentrowane głównie w płaszczyźnie równika Galaktyki i poruszają się ruchem zbliżonym do kołowego. W innych galaktykach obserwuje się podobną strukturę i ruch obiektów należących do różnych populacji.